Ngành công nghiệp robot của Trung Quốc đang bành trướng khu vực châu Á

Ngành công nghiệp robot của Trung Quốc đang phát triển vượt bậc, với mức tăng trưởng ấn tượng và vị trí dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực robot. Theo China Daily, ngành này đã tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước, và chiếm hơn 50% tỷ trọng toàn cầu về công suất lắp đặt robot công nghiệp. Đây là thị trường robot công nghiệp lớn nhất thế giới, với nhu cầu ngày càng cao.

Không chỉ vậy, Trung Quốc cũng có sự phát triển mạnh mẽ về robot dịch vụ, với sản lượng tăng 9,6% trong nửa đầu năm nay. Ngành công nghiệp robot của Trung Quốc đã đạt doanh thu hoạt động hơn 170 tỷ NDT (23,3 tỷ USD) vào năm 2022, và duy trì mức tăng trưởng hai con số.

Ngành công nghiệp robot của Trung Quốc từ đầu 2023

Trung Quốc đã dẫn đầu trong ngành robot, với sản lượng robot công nghiệp đạt 222.000 bộ, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước, và sản lượng robot dịch vụ đạt 3,53 triệu bộ, tăng 9,6% so với cùng kỳ năm trước. Trung Quốc cũng là quốc gia có tỷ lệ sử dụng robot cao nhất thế giới, với 187 robot cho mỗi 10.000 lao động

Trung Quốc đã đặt ra mục tiêu cao hơn cho ngành robot trong tương lai. Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc đã ban hành kế hoạch hành động từ đầu năm 2023, nhằm tăng gấp đôi mật độ robot sản xuất vào năm 2025 so với năm 2020. Đây là một bước đi quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội chất lượng cao của Trung Quốc.

Kế hoạch này đã chỉ ra 10 lĩnh vực ứng dụng chính cho robot, bao gồm: sản xuất, nông nghiệp, xây dựng, năng lượng, hậu cần, chăm sóc y tế, chăm sóc người cao tuổi, giáo dục, dịch vụ thương mại, ứng phó khẩn cấp và các ứng dụng trong môi trường khắc nghiệt. Kế hoạch này cũng nhấn mạnh việc xây dựng một hệ thống đổi mới hợp tác để sản xuất và ứng dụng robot, cũng như tăng tốc độ phát triển và thúc đẩy các tiêu chuẩn ứng dụng robot.

Ảnh hưởng của công nghệ Robot

Theo một nghiên cứu của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), robot có ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng việc làm ở cấp độ toàn cầu, và ảnh hưởng này mạnh hơn hơn mười một lần ở các nền kinh tế mới nổi so với các nền kinh tế phát triển. 

Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng robot ở các nước phát triển giảm thiểu việc chuyển giao công việc sang các nước mới nổi, cũng như việc làm ở các nước mới nổi. Điều này có nghĩa là robot Trung Quốc có thể giảm thiểu sự cạnh tranh của lao động Hàn Quốc trong thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, không phải tất cả các ngành công nghiệp đều bị ảnh hưởng như nhau bởi robot. Một nghiên cứu khác của Trung Quốc cho thấy robot có mối quan hệ tích cực với nhu cầu lao động trong các ngành công nghiệp IT, y tế và dịch vụ xã hội, nghiên cứu khoa học và dịch vụ kỹ thuật, và quản lý thuỷ lợi và môi trường. Nghiên cứu này cũng cho thấy robot thúc đẩy việc làm cho lao động có kỹ năng cao và một số ngành dịch vụ khác, như giáo dục, thực phẩm và đồ uống, tiện ích, đồ gia dụng, và vận tải. 

Ngược lại, phân tích hồi quy đa biến cho thấy robot đã giảm việc làm trong các ngành công nghiệp truyền thống như nông nghiệp và khai thác mỏ.

Hàn Quốc đã ban hành Luật phát triển và thúc đẩy cung ứng robot thông minh để biến công nghiệp robot của Hàn Quốc thành ngành công nghiệp trọng điểm trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Hàn Quốc cũng đang đầu tư mạnh vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), với kỳ vọng sẽ trở thành quốc gia hàng đầu về sáng tạo robot vào đầu những năm 2020.

Xu hướng sử dụng robot phục vụ, làm sạch, rửa bát tại các nhà hàng Hàn Quốc đang tăng mạnh, đặc biệt sau đại dịch Covid-19 khi các chủ cửa hàng gặp khó khăn trong việc tuyển dụng lao động. Một số chủ nhà hàng đã nói về những lợi ích của việc sử dụng robot. Kwon Hyang Jin, chủ nhà hàng tại Seoul, cho biết: "Tôi không còn phải lo lắng thuê người lao động và quản lý họ nữa. Những chú robot này chẳng bao giờ đau ốm hay than phiền vì quá tải công việc".

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Công nghiệp Robot Hàn Quốc (KARI), nước này đã có khoảng 5,000 robot phục vụ vào năm 2022, tăng 67% so với năm trước đó. Con số này dự kiến sẽ tăng gấp đôi lên 10,000 robot trong năm nay. Tuy nhiên, robot Trung Quốc đang chiếm hơn 70% thị trường robot Hàn Quốc trong năm 2022. Nguyên nhân chính là giá của mỗi chiếc robot phục vụ từ Trung Quốc chỉ khoảng 10 triệu Won (tương đương 174 triệu đồng), bằng 1/5 so với giá robot nội địa Hàn Quốc.

Robot Trung Quốc có thể làm giảm cơ hội việc làm của lao động Hàn Quốc trong một số ngành công nghiệp, nhưng cũng có thể tạo ra những cơ hội mới trong những ngành công nghiệp khác. Lao động Hàn Quốc cần phải nâng cao kỹ năng của mình để thích ứng với sự thay đổi của công nghệ và thị trường. Hàn Quốc cũng cần phải có những chính sách hỗ trợ cho lao động bị ảnh hưởng bởi robot, như đào tạo lại, bảo hiểm thất nghiệp, và thu nhập cơ bản

Về ưu và nhược điểm của công nghệ robot, tôi có thể nói rằng có nhiều khía cạnh khác nhau để xem xét. 

Một số ưu điểm của robot :

• Robot có thể làm việc trong các môi trường nguy hiểm, khắc nghiệt hoặc không phù hợp cho con người, như trong ngành hạt nhân, hóa chất, dưới nước hoặc không gian.
• Tăng năng suất, hiệu quả, chất lượng và tính nhất quán của sản phẩm. Robot không bị mệt mỏi, chán nản hoặc bị ảnh hưởng bởi cảm xúc như con người.
• Robot có thể sử dụng các cảm biến và bộ truyền động có khả năng cao hơn con người, như thị giác máy tính, cảm biến siêu âm, bộ truyền động điện hoặc thủy lực.
• Robot có thể học hỏi, suy nghĩ và phản ứng với môi trường xung quanh nhờ vào trí tuệ nhân tạo (AI)3. Robot có thể thích ứng với các tình huống mới hoặc không dự đoán được.

Tuy nhiên một vài nhược điểm của robot là:

• Robot có thể gây ra vấn đề kinh tế nếu thay thế việc làm của con người. Robot có thể làm giảm cơ hội việc làm cho lao động có kỹ năng thấp hoặc trung bình, và làm tăng khoảng cách giàu nghèo.
• Robot chỉ có thể làm những gì chúng được lập trình để làm - chúng không thể sáng tạo hoặc ứng biến. Điều này có nghĩa là cần có các biện pháp an toàn để bảo vệ con người và robot khác.
• Mặc dù robot có thể vượt trội con người về một số khía cạnh, chúng vẫn kém linh hoạt hơn con người, chúng không có bộ não mạnh mẽ như con người, và không thể cạnh tranh với khả năng hiểu được những gì chúng nhìn thấy của con người.
• Thường robot rất đắt tiền - về chi phí ban đầu, bảo trì, cần có các thành phần bổ sung và cần được lập trình để làm nhiệm vụ.

Các dự báo về ngành công nghiệp robot trong vài năm tới

• Robot dịch vụ chuyên nghiệp sẽ chiếm ưu thế, hiện tại chỉ chiếm một phần rất nhỏ của thị trường, robot dịch vụ chuyên nghiệp sẽ có doanh thu có thể cao gấp đôi so với robot công nghiệp và robot logistics. Chúng ta dự kiến ​​thị trường robot toàn cầu sẽ tăng từ khoảng 25 tỷ USD vào năm nay lên giữa 160 tỷ USD và 260 tỷ USD vào năm 2030, với thị phần của robot dịch vụ chuyên nghiệp đạt tới 170 tỷ USD và doanh thu của robot công nghiệp và robot logistics đạt tới khoảng 80 tỷ USD.
• Sự thay đổi của sở thích của người tiêu dùng và xu hướng xã hội sẽ thúc đẩy nhu cầu về các giải pháp robot tiên tiến. Nhu cầu của người tiêu dùng về việc giao hàng nhanh chóng của các sản phẩm tùy chỉnh sẽ dẫn đến sự mở rộng của năng lực robot trong sản xuất cá nhân hóa và các ứng dụng logistics. Trong khi đó, sự già đi của dân số sẽ dẫn đến nhu cầu lớn hơn về việc sử dụng robot dịch vụ di động để hỗ trợ trong việc vệ sinh cá nhân, tập thể dục, giao bữa ăn và các công việc khác. Sự nhấn mạnh vào tái chế và các biện pháp bền vững khác sẽ yêu cầu robot thực hiện các công việc tháo rời và phân loại phức tạp.
• Robot sẽ ngày càng thay thế các công việc truyền thống có mức lương thấp và ít yêu cầu kỹ năng. Robot có thể giảm thiểu chi phí lao động, tăng hiệu quả và chất lượng, và giảm thiểu rủi ro liên quan đến sức khỏe và an toàn cho con người. Một số ví dụ về các công việc mà robot có thể làm tốt hơn con người là: lau dọn, xây dựng, khai thác mỏ, nông nghiệp, y tế, giáo dục và giải trí.

Điều này cho thấy Trung Quốc đang thực hiện kế hoạch Made in China 2025 để nâng cao khả năng sản xuất của các ngành công nghiệp Trung Quốc, và thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của công nghệ robot thông minh. Công nghiệp robot của Trung Quốc không chỉ góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội của chính quốc gia này, mà còn có ảnh hưởng lớn đến khu vực châu Á và toàn cầu. 

Trung Quốc đang cạnh tranh và hợp tác với các quốc gia khác trong việc phát triển và áp dụng công nghệ robot, đồng thời đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và xã hội. Công nghiệp robot của Trung Quốc đang mở ra những cơ hội và thách thức mới cho các quốc gia châu Á, yêu cầu các quốc gia này phải có những chiến lược toàn diện và linh hoạt để tận dụng cơ hội và giải quyết thách thức. 

Đây đang là yếu tố quan trọng thúc đẩy sự biến đổi công nghệ châu Á và hình thành một tương lai thông minh cho khu vực này. Cám ơn bạn đã theo dõi bài viết ngành công nghiệp robot này của Thành Trung Mobile