Tìm hiểu về số La Mã: định nghĩa, cách đọc, cách viết, tra cứu năm sinh theo số La Mã

Bạn đang tìm hiểu về chữ số La Mã, bạn muốn biết cách viết, cách đọc số La Mã hay cho đúng hay đơn giản là tra cứu năm sinh theo số La Mã. Những nội dung này sẽ được Thành Trung Mobile gửi tới các bạn ngay trong bài viết này, mời các bạn cùng theo dõi!

Định nghĩa số La Mã

"Số La Mã hay chữ số La Mã là hệ thống chữ số cổ đại, dựa theo chữ số Etruria. Hệ thống số La Mã dùng trong thời cổ đại và đã được người ta chỉnh sửa vào thời Trung Cổ để biến nó thành dạng mà chúng ta sử dụng ngày nay. Hệ thống này dựa trên một số ký tự nhất định được coi là chữ số sau khi được gán giá trị" - Theo Wikipedia.

Ứng dụng của số La Mã

Số La Mã không chỉ là một hệ thống chữ số cổ đại mà còn là một phần của văn hóa và lịch sử của nhân loại. Số La Mã vẫn còn được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của cuộc sống hiện đại, như:

• Mặt đồng hồ: Số La Mã được dùng để chỉ giờ trên mặt đồng hồ vì nó mang lại vẻ đẹp cổ điển và sang trọng. Bạn có thể thấy số La Mã trên mặt đồng hồ treo tường, đồng hồ để bàn hay đồng hồ đeo tay.

Ngày nay, chúng ta thường sử dụng các đồng hồ thông minh như Apple watch vì sự tiện lợi, nếu bạn cần những mặt đồng hồ có một không hai hãy đến với Thành Trung mobile - trung tâm chuyên sửa iPhone, sửa chữa Apple watch sẽ hỗ trợ bạn cài đặt nhanh chóng nhé.

• Âm nhạc: Số La Mã được dùng để chỉ tam nốt hợp âm trong âm nhạc phân tích. Bạn có thể thấy số La Mã trên các bản nhạc lý thuyết hay các bài hát. Ví dụ: I-V-vi-IV là một chuỗi hợp âm phổ biến trong âm nhạc pop.
• Sự kiện lớn: Số La Mã được dùng để đánh số cho các sự kiện lớn và quan trọng trong lịch sử hay thể thao. Bạn có thể thấy số La Mã trên các biểu ngữ hay logo của các sự kiện như Thế vận hội Olympic hay giải Super Bowl.
• Đánh dấu thứ tự những người lãnh đạo chính trị: Số La Mãđược dùng để phân biệt các người lãnh đạo chính trị có cùng tên hoặc con. Bạn có thể thấy số La Mã trên các tên của các vị hoàng đế, giáo hoàng, vua hay tổng thống. Ví dụ: Julius Caesar (Caesar I), Pope Francis (Franciscus I), Elizabeth II (Elizabeth II).

7 chữ số đơn nguyên trong số La Mã

Số La Mã gồm có 7 chữ số cơ bản (đơn nguyên) bao gồm: I=1; V=5; X=10; L=50; C=100; D=500; M=1000. Từ những chữ số đơn nguyên này, có thể tạo ra toàn bộ các số La Mã theo quy tắc nhất định.

Số La Mã không có số 0. Một trong những nguyên nhân là do sự bảo thủ của giáo hội. Họ cho rằng các số La Mã là quá đủ và cấm dùng số 0.

Quy tắc đọc và viết chữ số La Mã (có kèm ví dụ)

Để đọc và viết số La Mã không hề khó, bạn cần nhớ kỹ 7 chữ số đơn nguyên và một số quy tắc dưới đây.

Tổng hợp các quy tắc viết chữ số La Mã

- Theo quy tắc chung, các chữ số I, X, C, M, sẽ không được phép lặp lại quá 3 lần trên một phép tính. Còn các chữ số V, L, D chỉ được xuất hiện một lần duy nhất.

- Chữ số cơ bản được lặp lại 2 hoặc 3 lần biểu thị giá trị gấp 2 hoặc gấp 3.

Ví dụ:

I = 1; II = 2; III = 3

X = 10; XX = 20; XXX = 30

C = 100; CC = 200; CCC = 300

M = 1000; MM =2000; MMM = 3000

- Quy tắc viết số La Mã là phải cộng, trái trừ: Chữ số thêm vào bên phải là cộng thêm (nhỏ hơn chữ số gốc) và tuyệt đối không được thêm quá 3 lần số.

Ví dụ:

V = 5; VI = 6; VII = 7; VIII = 8

Nếu viết: VIIII = 9 (không đúng), viết đúng sẽ là IX = 9

L = 50; LX = 60; LXX = 70; LXXX = 80

C = 100; CX = 110; CV =105

2238 = 2000 + 200 + 30 + 8 = MMCCXXXVIII

+ Những số viết bên trái thường là trừ đi, nghĩa là lấy số gốc trừ đi số đứng bên trái sẽ ra giá trị của phép tính. Dĩ nhiên số bên trái sẽ phải nhỏ hơn số gốc thì bạn mới có thể thực hiện phép tính.

Ví dụ:

• số 4 (4 = 5 - 1) được viết là IV
• số 9 (9 = 10 - 1) được viết là IX
• số 40 = XL; số 90 = XC
• số 400 = CD; số 900 = CM
• MCMLXXXVI = 1986
• MMXIV = 2014

Khi sử dụng các chữ số I, V, X, L, C, D, M, và các nhóm chữ số IV, IX, XL, XC, CD, CM để viết số La Mã. Tính từ trái sang phải giá trị của các chữ số và nhóm chữ số giảm dần.

Ví dụ: MMMCCCXXXIII = 3333

-  Đối với những số lớn hơn (4000 trở lên), một dấu gạch ngang được đặt trên đầu số gốc để chỉ phép nhân cho 1000:

Ví dụ: M̅ = 1.000.000 = 1000 x 1000

Bạn có thể tham khảo bảng số la mã từ 1 - 100 sau đây để nắm vững hoàn toàn quy tắc viết số La Mã như thế nào nhé.

Dựa vào bảng này bạn sẽ nắm được quy tắc viết số La Mã và hoàn toàn có thể tự biết viết các số La Mã có giá trị lớn hơn.

Quy tắc đọc số La Mã - Quy tắc dịch số La Mã

Tính từ trái sang phải giá trị của các chữ số và nhóm chữ số giảm dần nên cần chú ý tới chữ số và nhóm chữ số hàng ngàn trước rồi đến hàng trăm, hàng chục và hàng đơn vị (giống với quy tắc đọc số tự nhiên).

Ví dụ: 

Số: 3324 = MMMCCCXXIV có hàng ngàn: MMM = 3000; hàng trăm: CCC = 300; hàng chục: XX = 20; hàng đơn vị: 4 = IV. Đọc là: Ba ngàn ba trăm hai mươi tư.

Chú ý:

• Chỉ có I mới có thể đứng trước V hoặc X
• X sẽ được phép đứng trước L hoặc C
• C chỉ có thể đứng trước D hoặc M

Đối với những số lớn hơn (4000 trở lên), một dấu gạch ngang được đặt trên đầu số gốc để chỉ phép nhân cho 1000:
Đối với những số rất lớn thường không có dạng thống nhất, mặc dù đôi khi hai gạch trên hay một gạch dưới được sử dụng để chỉ phép nhân cho 1.000.000. Điều này có nghĩa là X gạch dưới (X) là mười triệu.

Tra cứu năm sinh theo số La Mã

Kết luận

Số La Mã là một hệ thống chữ số cổ đại, có nguồn gốc từ Roma và dựa theo chữ số Etruria. Số La Mã được sử dụng rất phổ biến trong thời cổ đại và đến thời Trung cổ được chỉnh sửa thành những chữ số quen thuộc như ngày nay. 

Để viết, đọc và chuyển đổi số La Mã, bạn cần biết bảy số La Mã cơ bản và giá trị của chúng. Bạn cũng cần nhớ một số quy tắc cơ bản khi kết hợp các chữ số này với nhau. Bạn có thể áp dụng các quy tắc này để viết số la mã cho bất kỳ số thập phân nào và ngược lại.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có một cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về số La Mã. Nếu bạn có thắc mắc hay góp ý gì, xin vui lòng để lại bình luận ở dưới. Chúng tôi rất mong nhận được phản hồi của bạn. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này!

Từ khóa tìm kiếm liên quan:

• cách viết số la mã
• bảng số la mã 1 - 10
• bảng số la mã 1 - 20
• bảng số la mã 1 - 30
• quy tắc viết số la mã
• năm sinh số la mã
• ngày sinh chữ số la mã
• số la mã ngày tháng năm sinh